Het onderzoek naar het gebruik van vorm en kleur in de beeldende kunst is jaren geleden opgestart. Ik heb een groot aantal kunstenaars kunnen bekijken op hun vorm- en kleurgebruik. Alle disciplines kwamen daarin wel voor: schilders, beeldhouwers, grafici, ook architecten.
Vorm- en kleurgebruik
Planeten blijken een invloed te hebben op de stijlontwikkeling van kunstenaars. Planeten geven heel bepaalde karakteristieken in vorm en in kleur. Ik bespreek hieronder de verschillende planeten, en enkele conjuncties.
Mars
Mars = lijn, tekenen, grafiek
Mars = rood, kleur, veel kleur
De vormkracht van Mars is te zien bij die kunstenaars die gebruik maken van lijn en van kleur.
De Tekenkunst is bij uitstek een Mars-activiteit. Kunstenaars met Mars-aspecten zijn geboren tekenaars. Ze hebben vaak Mars op de Ascendant. Voorbeelden daarvan zijn Rembrandt, Pablo Picasso.
De Grafische kunst, etsen, gravures, waarin de lijn het belangrijkste beeldelement is, wordt ook sterk bepaald door Mars. Voorbeelden zijn ook hier Rembrandt en Picasso.
De planeet Mars laat zich ook zien in de Schilderkunst. Kunstenaars met een sterke Mars zijn geboren schilders, die kleur als hun belangrijkste medium beschouwen.
Karel Appel is daarvan een goed voorbeeld. Hij had langdurig een Zon conjunct Mars in zijn secundaire progressies.
Jupiter
Jupiter = natuur
Jupiter = geel, oranje, roze
Jupiter = warme kleuren
Jupiter = ronde vormen
Jupiter = beeldhouwkunst
Jupiter = lesgeven
De vormkracht van Jupiter is te vinden bij die kunstenaars die de volgende onderwerpen en/of vormkarakteristieken hebben laten zien.
De natuur en het landschap behoren tot de onderwerpen bij schilders met een prominente Jupiter invloed. Bij de Impressionisten komen veel Jupiter aspecten voor. Voorbeelden zijn Monet, met een Zon/Jupiter conjunctie.
Organische vormen worden door Jupiter aspecten aangegeven. Je vindt het bij schilders en bij beeldhouwers. Voorbeelden zijn o.a. Jean Arp, op bovenstaande afbeelding naast een werk van Zadkine
Het kleurgebruik bestaat uit de warme kleuren, als roze, geel, goudgeel tot okers. Voorbeelden zijn Pablo Picasso (Roze Periode), Vincent van Gogh,
Van de technieken wordt de beeldhouwkunst aangegeven door Jupiter aspecten. Voorbeelden daarvan zijn, Henry Moore, Modigliani,
Wat we bij Jupiter aspecten bij kunstenaars ook regelmatig zien optreden, dat is dat deze kunstenaars zijn gaan lesgeven.
Saturnus
Saturnus = waarneming
Saturnus = rechthoekige vorm
Saturnus = abstract
Saturnus = blauw en blauw
Saturnus = koele kleuren
Saturnus = glas-in-lood techniek
Saturnus = houtsnede
Saturnus = Kubisme
De vormkracht van Saturnus is te zien bij kunstenaars die gebruik maken van
De waarneming. Voorbeelden daarvan zijn Leonardo da Vinci ( zijn werk vóór 1479) en Rembrandt (het werk vóór 1650).
Vormabstracties. Voorbeelden zijn Mondriaan, Fernhout, Kandinsky,
Rechthoekige, geometrische vormen. Te zien in voorbeelden als Mondriaan, Holtzman,
Het kleurgebruik bestaat uit de koele kleuren, als blauw, violette tinten. Voorbeelden zijn te vinden bij Picasso (Blauwe Periode), Vincent van Gogh, Edgar Fernhout, Paul Cézanne, Marc Chagall,
De techniek van het glas-in-lood. We zien Saturnus aspecten veelvuldig optreden bij glazeniers, en bij kunstenaars die deze techniek gebruikten, als Marc Chagall (Reims, Metz en Jerusalem), Jacoba van Heemskerck,
De houtsnede-techniek (ook linosnede). Bekend voorbeeld is Escher.
Als stijlkenmerk, in bijvoorbeeld het Kubisme, bij Picasso, Braque,
Uranus
Uranus = expressie
Uranus = felle kleuren
Uranus = Expressionisme
Uranus = DADA – beweging
Alle expressieve kunstuitingen worden aangegeven door aspecten met Uranus. daar zijn veel voorbeelden van de geven.
Pablo Picasso schilderde de “Guernica” bij een Zon/Mercurius conjunct Uranus in zijn prenatale ontwikkeling.
Edvard Munch maakte eind jaren 90 in de 19de eeuw expressionistische werken als “de Schreeuw”. Tentoonstellingen van zijn werk in Berlijn dreigde men te sluiten, omwille van de emotionele werking ervan.
De DADA kunstenaars traden voor het eerst op in het Cabaret Voltaire in Zürich op 5 februari 1916. Hugo Ball was een van de voormannen, hij doste zich uit als een marionet, en droeg een onzin gedicht voor.
Neptunus = impressie
Neptunus = Impressionisme
Het bekendste voorbeeld van de invloed van Neptunus op de kunst is het Impressionisme.
De kunstenaars van het Impressionisme hebben 8 tentoonstellingen gehouden De eerste vond plaats in 1874 en de laatste in 1886.
De periode 1874-1886 viel exact samen met de loop van de planeet Neptunus door het teken Stier. Uit het onderzoek blijkt dat een planeet in het teken Stier extra betekenis geeft aan de kunst die dan ontstaat. Ik beschrijf dat in het apart onderwerp over Stijlperiodes.
Het Impressionisme speelde zich ook af in de muziek. Claude Debussy maakte zijn bekende werken als Prélude à l’après-midi d’un faune, Nocturnes en La Mer bij conjuncties met Neptunus.
Pluto
Pluto = exxxpressssie x 2
Pluto = explosief
Minder bekend, maar wel te laten zien in enkele duidelijke voorbeelden in de kunst.
Jean Tinguely maakte bewegende ijzeren sculpturen. Hij werkte daarin ook samen met Niki de Saint-Phalle. De Fontaine Stravinsky in Parijs is misschien wel het mooiste voorbeeld van hun samenwerking.
In maart 1960 had Jean Tinguely een tentoonstelling in het MOMA, Museum of Modern Art, in New York. Voor deze gelegenheid ontwierp hij een sculptuur in de tuin van het museum. Op 17 maart 1960 na een half uur gedraaid te hebben vernietigde de sculptuur zichzelf. Hij deed dit bij een conjunctie tussen Zon, Mars en Pluto.
Hermann Nitsch, van het Wiener Aktionismus, hield in 1998 zijn Orgien-Mysterien-Theater, een 6 dagen lang durende happening, waarin veel dierlijke karkassen en veel bloed gebruikt werd. Een afbeelding laten we hier even achterwege (men kan het zelf opzoeken). Nitsch deed dit bij een prenatale Zon-Mars-Pluto conjunctie.
Pablo Picasso had in zijn prenatale ontwikkeling een Mars-Pluto conjunctie. In die periode rond 1930 schilderde hij monsterlijke figuren, schreeuwende vrouwen, barbaarse naakten.
Neptunus-Pluto – 1892
Neptunus = de Verbeelding
Pluto = aan de Macht
De conjunctie tussen Neptunus en Pluto in Tweelingen in de jaren 90 van de 19de eeuw heeft in de kunst twee dingen laten zien.
Het eerste is het ontstaan van het Symbolisme in de kunst. Deze conjunctie vond plaats op een hele generatie kunstenaars met Uranus in Tweelingen.
Het tweede is het gegeven dat bijna alle Surrealisten in deze jaren tussen 1890 en 1900 werden geboren.
Surrealisten schilderden droombeelden. Ze lieten zich inspireren door de droominhouden van Sigmund Freud. Hieronder een foto gemaakt door Man Ray, in de periode die voorafging aan het surrealisme, zijn DADA tijd, 1921.
Deze voorbeelden van planeetinvloeden op de kunsten, worden bij de genoemde kunstenaars verder uitgeschreven.